|
Ηλεκτρονικός κόμβος για την υποστήριξη των διδασκόντων την ελληνική γλώσσα
www.komvos.edu.gr
Ηλεκτρονικά εργαλεία για την υποστήριξη του έργου των διδασκόντων την
ελληνική γλώσσα (λεξικά, ασκήσεις κτλ.), χώρος ενημέρωσης και ανταλλαγής
απόψεων για όσους ενδιαφέρονται για την Ελληνική και τη διδασκαλία της.
Περιεχόμενο
Στον κόμβο υπάρχει αξιόλογο υλικό χωρίς να παραγνωρίζουμε ότι
υπάρχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης. Μειονέκτημα αποτελεί η μη διάθεση του
υλικού στην Αγγλική (ή και σε άλλες γλώσσες), γεγονός που περιορίζει τον αριθμό
των δυνητικών χρηστών και στερεί την ελληνική γλώσσα από ένα σημαντικό μέσο
προβολής της έξω από την ελληνόφωνη κοινότητα.
Περιέχει 1. ηλεκτρονικά λεξικά, με τη δυνατότητα σχηματισμού
γλωσσικών ασκήσεων (www.komvos.edu.gr/dictionaries/Dictionaries.htm) , 2. προτάσεις
διδασκαλίας για το μάθημα της νέας ελληνικής γλώσσας συνταγμένες από την ομάδα
συγγραφής των οικείων διδακτικών εγχειριδίων (www.komvos.edu.gr/glwssa/glossa.htm) , 3. forum συζητήσεων για θέματα
γλωσσικής διδασκαλίας, 4. ηλεκτρονικό περιοδικό, το οποίο συνδυάζει την
επιστημονική ενημέρωση των αναγνωστών με τη διδακτική πράξη, 5. επίσης,
παρουσιάζονται θέματα που σχετίζονται με τη θεωρία της γλώσσας: Διασαφηνίζονται
έννοιες της γλωσσολογικής επιστήμης, στις οποίες γίνεται αναφορά στα διδακτικά
εγχειρίδια του Λυκείου και του Γυμνασίου, 6. προσφέρεται ποικίλο και πλούσιο
υποστηρικτικό υλικό για τη διδασκαλία του μαθήματος της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας (www.komvos.edu.gr/diaglossiki/diaglossiki.htm), 7. επίσης, προσφέρεται υποστηρικτικό
υλικό για τη διδασκαλία του μαθήματος των αρχαίων ελληνικών στο τμήμα
ενδογλωσσικής μετάφρασης (= μετάφρασης από τα αρχαία ελληνικά στα νέα ελληνικά).
Πάγιο αίτημα των φιλολόγων είναι ένα ηλεκτρονικό λεξικό της
Αρχαίας Ελληνικής – βοήθημα σημαντικό για τους διδάσκοντες τα Αρχαία Ελληνικά
μέχρι στιγμής είναι διαθέσιμα έγκυρα λεξικά για τη Νέα και Μεσαιωνική ελληνική.
Θετική είναι ή ύπαρξη ενός forum
συζητήσεων, που επιτρέπει την ανταλλαγή απόψεων πάνω σε διάφορα θέματα, το οποίο
όμως δεν έχει αξιοποιηθεί καθώς δεν τροφοδοτείται με θέματα που απασχολούν τους
διδάσκοντες.
Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού
www.snhell.gr
Ο κόμβος του Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού περιλαμβάνει
ενημέρωση για την ιστορία και τους σκοπούς του Σπουδαστηρίου, τις
βιογραφίες των ιδρυτών του Κ.Θ. Δημαρά και Γ.Π. Σαββίδη, το Αρχείο Καβάφη
(βιογραφία, έργα, βιβλιογραφία, δισκογραφία), ηλεκτρονικό ανθολόγιο
κειμένων νεοελληνικής λογοτεχνίας, καθώς και κατάλογο σχετικών συνδέσεων.
Περιεχόμενο Παιδαγωγική αξία
Περιέχει ηλεκτρονικό ανθολόγιο νεοελληνικών κειμένων με
τους ακόλουθους συγγραφείς (αλφαβητική σειρά): Μ. Αναγνωστάκη, Χ. Βακαλόπουλο,
Δ. Γουδέλη, Μ. Δημάκη, Ν. Εγγονόπουλο, Ο. Ελύτη, Α. Εμπειρίκο, Κ. Θεοτόκη, Γ.
Ιωάννου, Α. Κάλβο, Ι. Καρασούτσα, Ν. Καρούζο, Ν. Καρύδη, Κ. Καρυωτάκη, Ν.
Κονεμένο, Φ. Κόντογλου, Β. Κορνάρο, Α. Κυριαζή, Ο. Λάσκο, Μ. Μαλακάση, Α.
Μαμμέλη, Α. Μάτσα, Α. Μελαχρινό, Μ. Μητσάκη, Ν. Μπακόλα, Μπεργαδή, Μποστ, Κ.
Παλαμά, Γ. Πάνου, Α. Παπαδιαμάντη, Α. Παπαδοπούλου, Αχ. Παράσχο, Τ. Πατρίκιο,
Ν.-Γ. Πεντζίκη, Κ. Πολίτη, Λ. Πορφύρα, Α.-Ρ. Ραγκαβή, Γ. Ρίτσο, Γ. Σαραντάρη, Μ.
Σαχτούρη, Γ. Σεφέρη, Α. Σικελιανό, Τ. Σινόπουλο, Δ. Σολωμό, Γ. Σουρή, Ε. Σπαθάρη,
Γ. Τερτσέτη, Ι.-Α. Τρωίλο, Ν. Τσιφόρο, Μ.-Α. Φόσκολο, Γ. Χορτάτση. Δειγματική
ανθολόγηση κειμένων. Περιέχει επίσης πληροφορίες για τους έγκριτους
νεοελληνιστές Κ.Θ. Δημαρά και Γ.Π. Σαββίδη και το αρχείο Κ.Π.Καβάφη.
Το ενδιαφέρον που παρουσιάζει είναι ότι περιλαμβάνει όλο το
έργο του Καβάφη, ηλεκτρονικό ανθολόγιο αναγνώσεων, με 126 αναγνώσεις σε μορφή mp3. Περιλαμβάνει ορισμένες ανέκδοτες ηχογραφήσεις.
Υπάρχει αρκετά πλούσιο υλικό σχετικά με τον ποιητή:
βιογραφία, προσωπικά σημειώματα, όλο του το ποιητικό έργο (αναγνωρισμένα,
αποκηρυγμένα, κρυμμένα και ατελή ποιήματα, που μπορούν να ανακληθούν για
ανάγνωση και να ακουστούν), πεζά έργα (αν και εδώ μένει να συμπληρωθούν τα
κριτικά και προσωπικά πεζά), 10 φωτογραφίες με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αναφορά στη
δισκογραφία, που βασίζεται στα καβαφικά ποιήματα, βασική βιβλιογραφία για τον
ποιητή. Από την άλλη μεριά, λείπουν αναφορές σε κριτική προσέγγιση σχετικά με
τον ποιητή.
Αν αξιοποιήσουμε τη σελίδα του σπουδαστηρίου δίνουμε τη
δυνατότητα στους μαθητές μας να ασκηθούν στην έρευνα ενός λογοτεχνικού αρχείου
και στη συνέχεια να συζητήσουν τα συμπεράσματα της έρευνάς τους.
Μπορούν με αυτόν τον τρόπο να συνειδητοποιήσουν την
επίδραση του Κ.Π.Καβάφη στους άλλους ποιητές αλλά και τις υπόλοιπες τέχνες.
Ασκούνται στο να κρατούν σημειώσεις για την επικείμενη συζήτηση ενός θέματος,
μετά από έρευνα των πηγών δραστηριότητα που προβλέπεται στο αναλυτικό πρόγραμμα
της
γλώσσας Β΄Λυκείου. Μπορούν ακόμα να ασκηθούν στην υποστήριξη των απόψεών
τους με επιχειρήματα στο πλαίσιο ενός στρογγυλού τραπεζιού.
Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού
www.hellenichistory.gr
Παιδαγωγική αξία
Ο κόμβος περιέχει πλούσιο υλικό (κείμενα, εικόνες,
videos, τρισδιάστατες
αναπαραστάσεις) το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ατομικές και συνεργατικές
διαδικασίες από τους μαθητές (των δύο τελευταίων τάξεων του Δημοτικού και της
δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης). Μπορεί ακόμη να αποτελέσει σημαντικό βοήθημα για τη
μελέτη των μαθητών (αναζήτηση και συγκέντρωση πληροφοριών, σύγκριση στοιχείων).
Περιεχόμενο
Το περιεχόμενο του κόμβου βασίζεται στη βασική αρχή των
δημιουργών του: «συνδυασμός της έγκυρης
επιστημονικής πληροφόρησης με τις τεχνικές δυνατότητες που προσφέρει το μέσο (Διαδίκτυο,
νέες τεχνολογίες), με τελικό σκοπό τη διάδοση και προβολή της Eλληνικής Iστορίας
και του Πολιτισμού σε όλο τον κόσμο». Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται
στις ηλεκτρονικές σελίδες χαρακτηρίζονται για την ποικιλία της παρουσίασής τους.
Η επίσκεψη και περιήγηση στον κόμβο δεν παρουσιάζει
ιδιαίτερη δυσκολία για το χρήστη. Οι πληροφορίες των διάφορων θεματικών πλαισίων
είναι οργανωμένες με εύληπτο τρόπο, χωρισμένες σε ενότητες και υποενότητες με
ανάλογους τίτλους και υπερδεσμούς, οι οποίοι συνδέουν τις επιμέρους πληροφορίες.
Σε ορισμένα σημεία η παρουσία των δεσμών δεν είναι τόσο εμφανής και υπάρχει η
πιθανότητα ο χρήστης να «εγκλωβιστεί». Προκειμένου να παρουσιαστούν οι
τρισδιάστατες αναπαραστάσεις και τα αρχεία εικονικής πραγματικότητας είναι
απαραίτητη η εγκατάσταση επιπρόσθετου λογισμικού, για το οποίο παρέχονται
κάποιες πληροφορίες και οδηγίες.
Τα θέματα της Ελληνικής Ιστορίας και του Πολιτισμού
(μελέτες, έρευνες και προγράμματα) παρουσιάζονται με ακρίβεια, η οποία κατά
πρώτον βασίζεται στην επιστημονική τεκμηρίωση της ομάδας εργασίας, και κατά
δεύτερον στην αναφορά και άμεση παράθεση της βιβλιογραφίας. Οι πληροφορίες δεν
παρατίθενται επιφανειακά, αλλά είναι εμφανής η προσπάθεια των υπευθύνων για μια
πιο λεπτομερή και σε βάθος παρουσίασή τους.
Η
επίσκεψη και περιήγηση στον κόμβο δεν παρουσιάζει ιδιαίτερη δυσκολία για το
χρήστη. Οι πληροφορίες των διάφορων θεματικών πλαισίων είναι οργανωμένες με ορθό
τρόπο, χωρισμένες σε ενότητες και υποενότητες με ανάλογους τίτλους και ‘links’
στα κατάλληλα σημεία. Βέβαια σε ορισμένα σημεία η παρουσία των δεσμών δεν είναι
τόσο εμφανής και υπάρχει η πιθανότητα ο χρήστης να «εγκλωβιστεί». Προκειμένου να
παρουσιαστούν οι τρισδιάστατες αναπαραστάσεις και τα αρχεία εικονικής
πραγματικότητας είναι απαραίτητη η εγκατάσταση επιπρόσθετου λογισμικού, για το
οποίο παρέχονται κάποιες πληροφορίες και οδηγίες.
Νεότερη Ελληνική Ιστορία - Πηγές
http://www.users.hol.gr/~kokkonis
Στη σελίδα του καθηγητή Κοκκώνη έχουμε τη δυνατότητα να
αποκτήσουμε πρόσβαση σε ποικιλία πηγών για τη διδασκαλία της νεότερης ιστορίας.
Πραγματεύεται τις περιόδους του 19-20 αι και μπορεί να αξιοποιηθεί για τη
διδασκαλία ενοτήτων της Ιστορίας Γ΄Λυκείου. Οι πολλαπλές αναπαραστάσεις του
γνωστικού αντικειμένου, η δυνατότητα που παρέχεται στο μαθητή να το διερευνά και
η συνεργασία με τους εμπλεκόμενους στην ίδια δραστηριότητα μαθητές προάγουν τη
γνωστική διαδικασία. Οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα ακολουθώντας τους δεσμούς να
συλλέξουν πληροφορίες, να τις επεξεργαστούν, να τις σχολιάσουν, να τις
κατατάξουν και να τις αναλύσουν. Ανακαλύπτουν συσχετισμούς, ώστε να μπορέσουν να
καταλήξουν σε ερμηνείες. Μία πολυμεσική παρουσίαση που μπορεί να ανατεθεί ως εργασία
χρησιμοποιεί πολλαπλά μέσα διεγείρει διαφορετικές διαδικασίες μνήμης και
εναλλακτικούς τρόπους μάθησης. Η διαπλοκή τους αποτυπώνει καλύτερα το
περιεχόμενο μιας διδακτικής ενότητας στη μνήμη των μαθητών. Από τη στιγμή που
αναθέτουμε στους μαθητές έρευνα των πηγών και τη σύνθεση των δεδομένων, αποκτούν
την αίσθηση ότι ελέγχουν τη μαθησιακή διαδικασία. Συχνά απορροφούνται στη
μελέτη, καθώς τους δίνουμε την ελευθερία και αναλαμβάνουν την υπευθυνότητα να
παίρνουν αποφάσεις. Ο όγκος της πληροφορίας που υπάρχει στο διαδίκτυο ωθεί τους
μαθητές σε διαφορετικούς τρόπους οργάνωσης του υλικού τους. Όσο τους εκθέτουμε
στην ποικιλία, τόσο αναπτύσσουν δεξιότητες διαχείρισης και επεξεργασίας
δεδομένων.
Μακεδονικό πρακτορείο ειδήσεων
http://philippos.mpa.gr/gr/other/afieroma
Στην ιστοσελίδα του Μακεδονικού Πρακτορείου έχουν αναρτηθεί κάποια αφιερώματα σε
σελίδες της Ελληνικής Ιστορίας.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν στην κατηγορία
Βαλκάνια
1.
Ρήγας Βελεστινλής - Ο Βαλκάνιος Επαναστάτης
2.
Διαβαλκανικό Συνέδριο - Ρήγας Βελεστινλής
Στην κατηγορία ιστορία:
Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου
Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Ναζί
Το Έπος του 1940
29 Μαΐου 1453 - Η πτώση της Κωνσταντινούπολης
Μακεδονικός Αγώνας
19η Μαϊου: Γενοκτονία των Ποντίων
Αφιέρωμα στην 25η Μαρτίου
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου
Το Έπος του 1940
26-10-1912: Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης
92 Χρόνια από την έναρξη του Μακεδονικού Αγώνα
Εις ανάμνησιν της γενοκτονίας των Ποντίων
Στην κατηγορία πολιτισμός:
Γιώργος Σεφέρης
Οι θησαυροί του Αγίου Όρους
Ποντιακός Ελληνισμός: Η εγκατάσταση στις νέες πατρίδες
Ο Ελληνισμός του Πόντου
Εις ανάμνησιν του τελευταίου εθνικού ποιητή Οδυσσέα Ελύτη
Έχουμε στη διάθεσή μας ένα πολυμεσικό υλικό για τα παραπάνω
θέματα όπου μπορούμε να ζητήσουμε από τους μαθητές όχι απλά να απαντήσουν σε
ερωτήσεις ανάκτησης πληροφορίας αλλά να συνθέσουν αυτό το υλικό σε μία
παρουσίαση της αρεσκείας τους. Οι ΤΠΕ παρέχουν κίνητρα μάθησης στους μαθητές,
κυρίως λόγω των πολυμεσικών δυνατοτήτων αλλά και της δυνατότητας αλληλεπίδρασης.
Στα θεωρητικά μαθήματα διευκολύνουν την επικοινωνία και την έκφραση, τόσο μέσα
στην τάξη όσο και
μεταξύ των σχολικών μονάδων, ενώ ενισχύουν τη διαχείριση πληροφοριακού
υλικού και τη διερευνητική μάθηση.
Υπουργείο Πολιτισμού
/www.culture.gr
Στην ιστοσελίδα του ΥΠ.ΠΟ. έχουμε τη δυνατότητα να
περιηγηθούμε στα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας παίρνοντας
μια γεύση από τα ευρήματα που φιλοξενούν.
Στη διάθεσή μας υπάρχουν διαδραστικοί χάρτες και
φωτογραφίες με δυνατότητα μεγέθυνσης. Δεν υπάρχει δυνατότητα αναζήτησης αφού ο
σχεδιασμός της σελίδας δεν έχει προβλέψει μία βάση δεδομένων να υποστηρίξει αυτή
τη λειτουργία.
Ο κόμβος του Υπουργείου Πολιτισμού διαθέτει πλούσιο υλικό και έχει αποτελέσει
πόλο έλξης για τους μαθητές.
Παιδαγωγική αξιοποίηση
Α. Μπορούμε να προτείνουμε στους μαθητές έναν «αγώνα λόγων» με θέμα τα μάρμαρα
του Παρθενώνα (θέμα που περιέχεται στην οικεία ενότητα της διδασκαλίας του
γλωσσικού μαθήματος στην Α΄Γυμνασίου). Με τον τρόπο αυτό, θα έχουμε παραγωγή
προσχεδιασμένου προφορικού λόγου και αντιπαράθεση επιχειρημάτων σε πραγματικές
συνθήκες επικοινωνίας. Για την παρουσίαση των αντεπιχειρημάτων της βρετανικής
πλευράς, οι μαθητές μπορούν να συμβουλευτούν τη σελίδα www.damon.gr/marmara ,
καθώς και τις πληροφορίες που παρέχονται στο οικείο τμήμα του British Museum (www.thebritishmuseum.ac.uk).
Μια ομάδα μαθητών μπορεί να αναλάβει το ρόλο των κριτών και να επιδικάσει τα
μάρμαρα στην ομάδα με τα πειστικότερα επιχειρήματα. Με την παραπάνω άσκηση
επιτυγχάνεται η ενεργητική συμμετοχή των μαθητών στη διαμόρφωση του μαθήματος.
Αξιοποιείται η φαντασία, η επινοητικότητα και η δημιουργικότητα, η κριτική
σκέψη, η ικανότητα σύνθεσης ενός προφορικού ή γραπτού κειμένου, η εύρεση
αντικρουόμενων μεταξύ τους επιχειρημάτων.
Β. Η σελίδα μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη γνωριμία των μαθητών με τα
μουσεία, κατά κύριο λόγο της πόλης τους αλλά και της ευρύτερης περιοχής, και την
κατανόηση της σημασίας και του λειτουργικού ρόλου τους για τον συγκεκριμένο τόπο
(θέμα που περιέχεται στην οικεία ενότητα διδασκαλίας του γλωσσικού μαθήματος
στην Α΄Γυμνασίου). Με τον τρόπο αυτό, οι μαθητές εξοικειώνονται με την έννοια
της τοπικής ιστορίας. Το μάθημα μπορεί να σχεδιαστεί με βάση εικονικές
επισκέψεις σε μουσεία. Οι μαθητές παρατηρούν τα εκθέματα από άποψη αρχαιολογική,
ιστορική, λαογραφική, γεωγραφική, οικονομική, περιβαλλοντική, αρχιτεκτονική
κ.ο.κ. και μπορούν να διαπιστώσουν τις ποικίλες πλευρές του ίδιου θέματος. Έτσι,
το μάθημα της Γλώσσας συνδέεται και με άλλα γνωστικά αντικείμενα.
Γ. Μπορούμε επίσης να προτείνουμε στους μαθητές την «άσκηση της κιβωτού»: σε
αυτήν καλούνται να επιλέξουν αντιπροσωπευτικά μνημεία/αντικείμενα ενός
πολιτισμού, με στόχο να διαφυλάξουν την ιστορική μνήμη για τις επόμενες γενιές.
Οι μαθητές συλλέγουν πληροφορίες, τις επεξεργάζονται, τις ελέγχουν, τις
κατατάσσουν, τις σχολιάζουν. Ανακαλύπτουν συσχετισμούς, ώστε να μπορέσουν να
καταλήξουν σε ερμηνείες. Το υλικό που χρησιμοποιείται παρουσιάζεται ελκυστικά,
καθώς η ποιότητα των εικόνων είναι ανώτερη αυτής των διδακτικών εγχειριδίων, και
εποπτικά, εφόσον μάς παρέχεται η δυνατότητα να επεξεργαστούμε π.χ. ένα κυκλαδικό
ειδώλιο περιστρέφοντάς το, ώστε να αντιληφθούμε τις διαστάσεις του.
Η αισθητική της σελίδας του ΥΠ.ΠΟ. εγείρει αρκετές επιφυλάξεις.Ο σχεδιασμός σε frames θεωρείται ξεπερασμένος και σίγουρα έχει ανάγκη μία ανακατασκευή.
Corpus -2
Corpus -3
<-----
Αρχική
|
