Λογοτέχνες σε 160 χαρακτήρες!
Μηνύματα σύντομα και περιεκτικά, δυνατά και εκφραστικά τα SΜS οριοθετούν μια νέα εποχή στη γραπτή επικοινωνία και γράφουν τη... λογοτεχνία των κινητών
ΛΑΜΠΡΙΝΗ ΣΤΑΜΑΤΗ
Ορισμένοι τα ονομάζουν τηλε-γκράφιτι, άλλοι τα αντιμετωπίζουν ως τα σλόγκαν των κινητών που αντικατέστησαν τα ποιηματάκια του ημερολογίου... Πολλοί μιλούν για τηλε-ποίηση και άλλοι διεκδικούν τη δική τους, ιδιαίτερη λογοτεχνική αξία. Είναι μηνύματα σύντομα και περιεκτικά, δυνατά και εκφραστικά. Είναι τα SΜS που οριοθετούν μια νέα εποχή στη γραπτή επικοινωνία, που, με 160 χαρακτήρες το πολύ, γράφουν τη... λογοτεχνία των κινητών.
Δείχνουν παράξενα στην όψη. Γραμμένα ανάμεικτα, με ελληνικούς και λατινικούς χαρακτήρες, αριθμούς σε ρόλο γραμμάτων, πλαισιωμένα από περίεργες «φατσούλες» (smileys: σημεία στίξης που ανασύρονται για να σχεδιάσουν συναισθήματα τη χαρά, τη λύπη, την απογοήτευση), αυτά τα μηνύματα που διακινούνται κατά εκατομμύρια μέσω των κινητών τηλεφώνων, έχουν κατακτήσει και καθιερώσει δικούς τους κώδικες επικοινωνίας, διεκδικούν τη δική τους δυναμική, δημιουργώντας ή καταστρέφοντας σχέσεις, φλερτάροντας, φιλοσοφώντας...
Όσο παράξενα κι αν γράφονται, όσο «συμπιεσμένες» κι αν είναι οι φράσεις για να χωρέσουν στη θέση των 160 χαρακτήρων, όσο κι αν πολλοί γελούν με τη διεισδυτική τους διάθεση, είναι λογοτεχνία. Ιδιότυπη, αλλά λογοτεχνία. Η βρετανική εφημερίδα «Τhe Guardian» υποστηρίζει πως έχει όλα τα προσόντα να χαρακτηριστεί λογοτεχνία. Και, για τον λόγο αυτό, οργάνωσε, πριν απο μερικούς μήνες, τον πρώτο στον κόσμο ποιητικό διαγωνισμό για μηνύματα SΜS. Νικητής αναδείχθηκε ένας 22άχρονος φοιτητής Πανεπιστημίου, ο Ηetty Ηuges, ο οποίος και κέρδισε το έπαθλο των 1.500 δολαρίων ΗΠΑ. Η κριτική επιτροπή (αποτελούμενη από γνωστούς Βρετανούς ποιητές και λογοτέχνες) διάβασε συνολικά 7.400 τηλε-ποιήματα για να βρει αυτό που ξεχώριζε. Τα ίδια επτάμισι χιλιάδες μηνύματα διάβασε και ο Victor Κeegan, αρχισυντάκτης του ειδικού τεχνολογικού ενθέτου της «Guardian», «Οnline», για να επιβεβαιώσει την άποψή του πως «η τηλε-ποίηση είναι μία απο τις νεώτερες μορφές λογοτεχνίας. Βρισκόμαστε στην αρχή μιας επανάστασης στη λογοτεχνία, αλλά και στην επικοινωνία».
Η επανάσταση έχει ξεκινήσει και στην Ελλάδα (η οποία έρχεται πρώτη στην Ευρώπη σε αριθμό μηνυμάτων που ανταλλάσσονται μέσω κινητών). Λογοτεχνικός διαγωνισμός δεν έχει διοργανωθεί ακόμη, όμως κάθε παρέα εφήβων ή ενηλίκων γνωρίζει πως με τους 160 χαρακτήρες μπορούν να γραφτούν λέξεις και συναισθήματα που δύσκολα θα τολμούσε κανείς να εκφράσει σε κάποιον καταπρόσωπο. Κι έτσι, οι σύγχρονες συλλογές ή τα σχολικά λευκώματα γράφονται πια στις οθόνες των κινητών. Κάποιοι, όπως η κ. ?ννα Βακάλη, καθηγήτρια φιλόλογος στη Φλώρινα, προσπαθούν να συγκεντρώσουν τα πιο λογοτεχνικά, βαθιά και ευαίσθητα από τα μηνύματα που ταξιδεύουν στην Ελλάδα και την Ευρώπη, μέσω του δικτύου κινητής τηλεφωνίας. Εκατοντάδες τέτοια μηνύματα έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής και τα περισσότερα από αυτά κρατούν την ιδιαίτερη σημασία που είχαν για τους συντάκτες ή τους αποδέκτες τους.
Όπως λέει ο κ. Γιώργος Πιπερόπουλος, καθηγητής επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, «είναι κι αυτό ένα καινούργιο σύνδρομο της ψηφιακής τεχνολογίας: στην εποχή του σλόγκαν και της συμπυκνωμένης θυμοσοφικής διάθεσης, είναι κάπως παρήγορο το φαινόμενο η σοφία της ημέρας, που κάποτε τη μοιραζόμασταν από τα στιχάκια των ημερολογίων τοίχου, να κυκλοφορεί ίσως σε εκατομμύρια ανθρώπους μέσα από τις δυνατότητες του ψηφιακού μηνύματος, που γράφεται με λέξεις ή με εικόνες».
Ο κ. Πιπερόπουλος γνωρίζει καλά τον κίνδυνο που έκανε την εμφάνισή του τις πρώτες τρεις δεκαετίες της μεταπολεμικής περιόδου, παράλληλα με την εξάπλωση των δικτύων τηλεοπτικών αναμεταδόσεων. «Οι εκρηκτικές διαστάσεις της ψηφιακής τεχνολογίας είχαν αρχικά ως αποτέλεσμα ακόμη κι ένας λεξιπλάστης ενίοτε σε βαθμό λεξιλάγνου λαός όπως εμείς οι Έλληνες να μεταλλαχθούμε σε λαό λεξιπένητα. Ήρθε ως αντίδοτο σ' αυτή την απέραντη μοναξιά της σιωπής το ψηφιακό μήνυμα μέσω τηλεφώνου. Κι όσο κι αν είναι αμφίβολο, είναι δυνατόν να μας προκύψουν ανώνυμοι αυθεντικοί συνθέτες ελπιδοφόρων και ζουμερών μηνυμάτων. Και ίσως αυτά να λειτουργήσουν ως εφαλτήριο, ώστε να γεννηθούν και πάλι οι άνθρωποι που περνούν στο συλλογικό μας υποσυνείδητο με τα γνωστά αποφθέγματα της λαϊκής σοφίας».
<-----
Αρχική
|