Αρχική

Tο φύλο της γραφής

ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΗΤΣΟΣ

 

Με μια πρώτη ματιά, η ανακάλυψη μοιάζει ένα παιχνίδι - οι επιπτώσεις της όμως είναι πολύ ευρύτερες. Δύο ερευνητές του ισραηλινού Πανεπιστημίου Μπαρ-Ιλάν, σε συνεργασία με δύο γλωσσολόγους, ισχυρίζονται ότι ανακάλυψαν έναν αλγόριθμο που επιτρέπει στον ηλεκτρονικό υπολογιστή να προσδιορίσει αν ένα τυπωμένο κείμενο (όπου δεν τίθεται θέμα γραφολογικού χαρακτήρα) έχει γραφτεί από άνδρα ή γυναίκα. Και μάλιστα, με ακρίβεια 80%. Ο Μοσέ Κοπέλ και ο Σλόμο Αργκαμόν κτύπησαν πολλές πόρτες, ζητώντας να δημοσιευτεί η μελέτη τους. Αλλά συναντούσαν παντού άρνηση και καχυποψία. Αν τα συμπεράσματά τους είναι έγκυρα - τους έλεγαν - αυτό σημαίνει ότι οι διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα, ή τουλάχιστον ανάμεσα στους τρόπους με τους οποίους γράφουν, δεν είναι μόνο πολιτιστικές, αλλά και βιολογικές. Και αυτό αντίκειται στις κατακτήσεις του φεμινιστικού κινήματος και στο κλίμα πολιτικής ευπρέπειας της εποχής.

H μελέτη δημοσιεύτηκε τελικά στο «Literary and Linguistic Computing», μια επιθεώρηση που εκδίδει το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Αναλύοντας το British National Corpus, ένα τεράστιο αρχείο κειμένων στην αγγλική γλώσσα, που έχουν περάσει σε ηλεκτρονική μορφή, οι δύο ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα «ψηφιακά αποτυπώματα» ενός συντάκτη είναι οι προθέσεις, τα άρθρα και οι αντωνυμίες. Ανακάλυψαν, έτσι, ότι οι γυναίκες χρησιμοποιούν όταν γράφουν περισσότερες προσωπικές αντωνυμίες, ενώ οι άνδρες προτιμούν τα αόριστα άρθρα και τα ποσοτικά επίθετα. Με βάση τις παραμέτρους αυτές, κατάφεραν να επεξεργαστούν ένα πρόγραμμα που προσδιόρισε το φύλο των συγγραφέων 1.600 κειμένων. H έρευνά τους κάλυψε όλες τις κατηγορίες, από λογοτεχνία μέχρι επιστήμη και εγχειρίδια.

Το σύστημα αυτό θα μπορούσε να έχει εφαρμογές και σε άλλους τομείς, όπως η Δικαιοσύνη. Αλλά το πιο ενδιαφέρον, επισημαίνει η Στάμπα, είναι πως με τη μελέτη αυτή ενισχύεται η ιδέα ότι οι άνδρες και οι γυναίκες γράφουν με διαφορετικό τρόπο όχι για κοινωνικούς ή πολιτιστικούς λόγους, αλλά επειδή οι εγκέφαλοί τους λειτουργούν διαφορετικά. Να ισχύει άραγε αυτό μόνο για την αγγλική γλώσσα και για τις γλώσσες που έχουν ανάλογη δομή; Προς το παρόν, είναι αδύνατο να απαντήσει κανείς σε αυτό το ερώτημα. Όπως επισημαίνει ο Ιταλός καθηγητής Φραντσέσκο Μπρούνι, ο οποίος έχει μελετήσει τη «γυναικεία γραφή» στα μυστικιστικά κυρίως κείμενα, δεν υπάρχει ένα ηλεκτρονικό corpus σε άλλες γλώσσες που να επιτρέπει μια τεκμηριωμένη επιστημονική μελέτη αυτού του είδους. Ίσως και να μη χρειάζεται κιόλας. Ίσως να είναι καλύτερα να εμπιστευόμαστε τις γνώσεις μας και τις αισθήσεις μας, ίσως η όσφρηση, η γεύση, ακόμη και η αφή, να είναι πιο αποτελεσματικά και πιο αξιόπιστα εργαλεία από το ψυχρό πρόγραμμα ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή.

 

ΤΑ ΝΕΑ , 02-08-2003 , Σελ.: N75
Κωδικός άρθρου: A17704N752
ID:376557

Λογισμικό «διαβάζει» το φύλο του συγγραφέα

Το στερεότυπο που θέλει τους άνδρες και τις γυναίκες να χρησιμοποιούν διαφορετικά τη γλώσσα φαίνεται να επιβεβαιώνεται. Ισραηλινοί επιστήμονες ανέπτυξαν έναν αλγόριθμο που σαρώνει αγγλικά κείμενα και μαντεύει το φύλο του συγγραφέα. Οπως αναφέρει ο δικτυακός τόπος του περιοδικού «Nature», η ακρίβεια του προγράμματος φθάνει το 80% τόσο σε μυθιστορήματα όσο και σε μη μυθοπλαστικά βιβλία. Σε γενικές γραμμές, οι άνδρες δίνουν έμφαση στην παράθεση πληροφοριών και μιλούν περισσότερο για αντικείμενα, ενώ οι γυναίκες επικεντρώνονται στην προσωπική εμπειρία και μιλούν περισσότερο για σχέσεις. Ο Μος Κόπελ, επικεφαλής της ομάδας που ανέπτυξε τον αλγόριθμο στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan στη Ραμάτ Γκαν του Ισραήλ, εξηγεί ότι οι γυναίκες συγγραφείς χρησιμοποιούν περισσότερο τις προσωπικές αντωνυμίες (εγώ, εσύ κτλ.), ενώ οι άνδρες προτιμούν λέξεις που αναγνωρίζουν ή προσδιορίζουν ουσιαστικά (ένας, το) ή τα ποσοτικοποιούν (ένα, δύο, περισσότερα). Το πρόγραμμα μπορεί να αναγνωρίσει όχι μόνο το φύλο του συγγραφέα, αλλά και το είδος του κειμένου. Μαντεύει αν πρόκειται για μυθιστόρημα ή για μη μυθοπλαστικό είδος με ακρίβεια 98%. Οι ερευνητές δοκίμασαν τον αλγόριθμο σε 566 έργα της αγγλικής λογοτεχνίας που είχαν δημοσιευτεί μετά το 1975. Σκοπεύουν τώρα να επαναλάβουν το πείραμα σε παλαιότερα κείμενα, αλλά και να διαπιστώσουν αν οι διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα ισχύουν και σε άλλες γλώσσες.


 

ΤΟ ΒΗΜΑ , 10-08-2003
Κωδικός άρθρου: B13935H081


 

Φρέσκα - φρέσκα

<----- Αρχική

Διαβάστε ακόμα: Εχει το διαδίκτυο φύλο; Μελέτη των μηνυμάτων αλληλογραφίας μιας ηλεκτρονικής κοινότητας pdf 132kb