|
Ο απηνής νόμος του κ.
Μουρ
* Ο προαναγγελθείς
θάνατος του προσωπικού υπολογιστή ή μήπως
δική μας αθανασία;
ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Το ομολογούν όλοι οι ισολογισμοί,
το δείχνουν όλοι οι δείκτες, το διαλαλούν
όλα τα οκτάστηλα: Η εποχή του PC, του
προσωπικού υπολογιστή, έχει φτάσει στο
τέλος της, η 25άχρονη πορεία ολοκληρώθηκε, η
αγορά κορέστηκε. Ο κόσμος βαρέθηκε να
αγοράζει όλο και πιο εξελιγμένους
κομπιούτερ, που κάνουν τα ίδια και τα ίδια,
με σόφτγουεαρ που μόνο η χρονολογία του και
η τιμή του φαίνεται να αλλάζουν.
Οι προβλέψεις είναι επικίνδυνη
υπόθεση. Τη δεκαετία του 1950 οι πιο
φωτισμένοι τεχνολόγοι της εποχής
προέβλεπαν ότι σήμερα το αυτοκίνητο θα είχε
πλήρως αντικατασταθεί από την προσωπική
μηχανή πτήσης. (Και, πιο πρόσφατα και
ευτράπελα, πριν από δέκα χρόνια ο
Φουκουγιάμα διαπίστωνε το τέλος της
ιστορίας.)
Την πιο ρηξικέλευθη όμως από όλες
τις προβλέψεις την έκανε το 1964 ο Γκόρντον
Μουρ, ο ιδρυτής της μεγάλης εταιρείας
ηλεκτρονικών Ιντέλ. Τότε λοιπόν που οι
κομπιούτερ ήταν ολόκληρα κτίρια και
κόστιζαν πολλά εκατομμύρια δολάρια ο
καθένας, ο Μουρ προέβλεψε ότι η δύναμή τους
για το ίδιο κόστος θα
εκατονταπλασιαζόταν κάθε δεκαετία.
Και έτσι κι έγινε, με απίθανη
ακρίβεια. Το PC στο οποίο γράφω αυτές τις
γραμμές είναι πολλές χιλιάδες φορές πιο
φτηνό, και πολλές χιλιάδες φορές πιο
γρήγορο, από τα μεγαθήρια του 1960. Το
ανθρώπινο μυαλό, συνηθισμένο να σκέφτεται
γραμμικά, είναι δύσκολο να
συνειδητοποιήσει, να απορροφήσει τον
πρωτοφανή αυτό εκθετικό ρυθμό. Πώς να
φαντασθεί κανείς έναν κόσμο όπου τα
αεροπλάνα πετούν με την ταχύτητα του φωτός
και κοστίζουν μόνο μερικές δραχμές το
καθένα; Και όμως, ο νόμος του Μουρ κάτι
τέτοιο προέβλεψε σωστά για τους
κομπιούτερ.
Τι ήταν εκείνο που επαλήθευσε την
προφητεία του Μουρ; Πρώτα απ' όλα η
ουσιαστικά απεριόριστη προς τα κάτω
μικροηλεκτρονική πλατφόρμα πάνω στην οποία
υλοποιήθηκε ο υπολογισμός. Δεύτερο, και
κάπως λεπτότερο σημείο, η ίδια η φύση του
κομπιούτερ ως μηχανής οικουμενικής,
τεχνολογίας παγκόσμιας και ευέλικτης που
μπορεί να προσαρμοσθεί και να εκτελέσει
οποιοδήποτε έργο επεξεργασία κειμένου,
υπολογισμούς στην κβαντοφυσική, προσπέλαση
Διαδικτύου, κρυπτογραφικά πρωτόκολλα
φτάνει να υπάρχει το κατάλληλο σόφτγουεαρ. (Κάτι
που φαίνεται απόλυτα φυσικό, ώσπου να
συνειδητοποιήσει κανείς πόσο μοναδικό και
δίχως προηγούμενο είναι: κανένα τρένο δεν
μπορεί, με τις κατάλληλες εντολές, να βγει
στον αυτοκινητόδρομο ή να αποκτήσει φτερά
και να πετάξει.) Τέλος, η τριπλή
αλληλοεπίδραση, έντονη και απίστευτα
δυναμική, ανάμεσα σε τεχνολογία, αγορά και
κοινωνία. Η μία να σπρώχνει και να τραβάει
και να ενθαρρύνει την άλλη σε ένα ξέφρενο
σκουντούφλημα προς τα εμπρός που διαρκεί
δεκαετίες τώρα.
Πορεία που είχε βέβαια και
λακκούβες και κολλήματα στη λάσπη όπως
καλή ώρα που όμως ξεπεράστηκαν με τον
επόμενο απρόσμενο νεωτερισμό: Το PC πριν από
δύο δεκαετίες (τότε που ο νόμος του Μουρ
έριξε τις τιμές σε επίπεδα που ήταν πια
προσιτά σε ευκατάστατες οικογένειες), το
Διαδίκτυο την περασμένη δεκαετία, ίσως
επικοινωνία μέσω φωνής στη δικιά μας.
Και μετά;
Αν κοιτάξουμε τριγύρω μας θα
δούμε ότι οι πιο διαδεδομένες, οι πιο
διεισδυτικές τεχνολογίες είναι εκείνες που
είναι σιωπηλές και άφαντες, που τις
χειριζόμαστε αφηρημένα και ασυνείδητα,
όπως το ηλεκτρικό φως, τα τηλέφωνα και τα
αυτοκίνητα. Το μεγαλύτερο εμπόδιο σήμερα
στην παραπέρα εξάπλωση και εξέλιξη του
κομπιούτερ είναι η ενοχλητική
απαιτητικότητά του, ο αυθάδης τρόπος με τον
οποίο μονοπωλεί την προσοχή και το
συνειδητό μας, η επιμονή του να αγνοεί τα
προφανή και τα πασίγνωστα και να παραλύει
τόσο συχνά λόγω αυτής της αγνοίας.
Το PC της επόμενης δεκαετίας θα
έχει πιθανότατα μια επιστήθια γνώση του
ατόμου μας, των ιδιαιτεροτήτων μας, των
προτιμήσεων και συμφερόντων μας. Θα
βρίσκεται (άφαντο και σιωπηλό στην τσέπη,
στον καρπό ή στα γυαλιά μας) σε συνεχή επαφή
με τα PC των αγαπημένων μας και των αντιζήλων
μας, των συνεργατών και ανταγωνιστών μας,
του βιβλιοπωλείου προς το οποίο περπατούμε
αλλά και των πρόσφατων πελατών του, καθώς
και του ταξί ή του λεωφορείου που θα μας
παραλάβει μετά, σε διαρκή και αυτόματη
διαπραγμάτευση και αμοιβαία πληροφόρηση,
με μηδαμινή παρέμβαση δική μας και ενώ το
δικαίωμα όλων στην προσωπική ζωή
διαφυλάσσεται προσεκτικά και ζηλότυπα.
Εχει και συνέχεια: Δυο-τρεις ακόμη
δεκαετίες και ο νόμος του Μουρ προβλέπει
ότι το PC θα μπορεί να ζει δίπλα μας έναν βίο
παράλληλο, να δέχεται και να επεξεργάζεται
ένα αδιάκοπο ρεύμα βίντεο με τις
παραστάσεις και τις εμπειρίες της ζωής μας
ολόκληρης αλλά, γιατί όχι, με συνειρμούς
και σκέψεις, όνειρα και συναισθήματα, όλα
αποθηκευμένα και διαθέσιμα με λεπτομερείς
σχολιασμούς και ερμηνείες.
Και τότε τι
έννοια, τι εξουσία, θα έχει ο θάνατος
εφόσον βέβαια το PC μείνει στην πρίζα; Αυτό,
νομίζω, θα είναι το καυτό ερώτημα της εποχής,
θα το αναλύουν και θα το διηθούν οι
φιλόσοφοι από τις έδρες τους, από τις στήλες
των εφημερίδων οι αρθρογράφοι.
Ή, τέλος πάντων, τα PC τους.
<-----
Αρχική
|
