|
Η πλοήγηση στο Διαδίκτυο θα επιτρέπει στα
παιδιά να επιλέγουν το πρόγραμμα, τον χρόνο
και τον ρυθμό μάθησης με απεριόριστες
ευκαιρίες πρόσβασης σε βάσεις δεδομένων
Νέες τεχνολογίες και εκπαίδευση
Όπως είναι γνωστό, τα προγράμματα e-Εurope και e-learning προωθούν την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας στην εκπαίδευση των χωρών της Ε.Ε. Δεν πρόκειται για απλή εισαγωγή της πληροφορικής, αλλά για ριζική αλλαγή των προτύπων διδασκαλίας και μάθησης στο νέο σχολείο της Κοινωνίας της Πληροφορίας.
Όπως υποστηρίζεται, οι νέες τεχνολογίες αλλάζουν την παράδοση που θέλει τα παιδιά σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο να μελετούν συγκεκριμένο αντικείμενο. Η πλοήγηση στο Διαδίκτυο θα επιτρέπει να επιλέγουν το πρόγραμμα, τον χρόνο και τον ρυθμό μάθησης, με απεριόριστες ευκαιρίες πρόσβασης σε βάσεις δεδομένων. Γίνεται λόγος για «επανάσταση» που θα επιλύσει το πρόβλημα των πολυάριθμων τάξεων, της γεωγραφικής ανισότητας, του φόρτου εργασίας, της εξοικονόμησης χρόνου, της εξατομικευμένης μάθησης κ.τ.ο. Δεν γίνεται λόγος για νέες μορφές κοινωνικής ανισότητας.
Στη συζήτηση κατατίθενται τρεις εκδοχές για τη συμβολή τους στην εκπαίδευση. Η μία είναι η εκδοχή της πανάκειας: οι νέες τεχνολογίες «κάνουν θαύματα». Η ιστορία της εκπαίδευσης έχει πολλά «επεισόδια» θεοποίησης παιδαγωγικών καινοτομιών. Οι υπερβολικές προσδοκίες, συνήθως, δεν έχουν ουσιαστικό
αντίκρισμα και απορρίπτονται με την ίδια υπερβολή, χωρίς να αξιοποιούνται οι πραγματικές δυνατότητές τους. Οι παιδαγωγοί-θιασώτες αυτής της αντίληψης εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στην τεχνολογία της διδασκαλίας και μάθησης με αποτέλεσμα να υποβαθμίζουν τα σχετικά ζητήματα σε τεχνικά, απογυμνωμένα από τις κοινωνικοπολιτικές προϋποθέσεις.
Είναι η «διαφημιστική» εκδοχή στην αγορά νέων εκπαιδευτικών προϊόντων που έχουν γρήγορους ρυθμούς παλαίωσης. Ενδεχομένη υιοθέτησή της, εκτός των άλλων, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην εκπαίδευση, με την αναδιάταξη προτεραιοτήτων και δαπανών για την προμήθεια του απαραίτητου εξοπλισμού.
Μια δεύτερη εκδοχή προτείνει τις νέες τεχνολογίες ως απλά εργαλεία. Δεν είναι από μόνες τους ευεργετικές ή επικίνδυνες. Είναι ζήτημα ορθής χρήσης. Η πρώτη εκδοχή αποθεώνει τις νέες τεχνολογίες, ενώ η δεύτερη εμπιστεύεται τον άνθρωπο - χρήστη, που έχει τις απαραίτητες κριτικές ικανότητες. Σε αυτή την περίπτωση, βέβαια, αποσιωπάται το γεγονός ότι οι τεχνολογίες επηρεάζουν τον άνθρωπο-χρήστη. Η χρήση τους δηλαδή προσδιορίζεται εν πολλοίς από τη δομή τους την ίδια που αλλάζει την ποιότητα των ενδιαφερόντων μας: αν δώσεις σε ένα μικρό παιδί σφυρί, θα βλέπει τα πάντα και παντού καρφιά!
Η τρίτη εκδοχή είναι ότι οι τεχνολογίες δεν είναι ουδέτερες. Οι τεχνολογίες εμπεριέχουν τη χρήση και τους σκοπούς της. Αναγνωρίζεται ότι δεν μπορεί να εμπιστεύεται κανείς τυφλά τον ορθολογισμό του ανθρώπου, που δεν χρησιμοποιεί απλώς τις νέες τεχνολογίες στην επιδίωξη παλαιών στόχων. Οι νέες τεχνολογίες προκαλούν σε αναζητήσεις στόχων που δεν ήταν εύκολο να τους συλλάβει κανείς με τα παλαιά μέσα. Γι' αυτό, οι χρήστες καλούνται να επαγρυπνούν και να κάνουν πάντα ισολογισμό των θετικών και αρνητικών επιπτώσεων.
Οι τρεις παραπάνω εκδοχές, παρά τις διαφορές, έχουν τεχνοκρατικό προσανατολισμό. Την τρίτη εκδοχή την προσυπογράφουν κριτικοί στοχαστές. Οι κατατάξεις των προσεγγίσεων σε «τεχνοφοβικές» και σε «τεχνοφιλικές» μας οδηγούν στον ολισθηρό δρόμο μιας αντίληψης που πρεσβεύει πως τα πράγματα μπορούμε εύκολα να τα διακρίνουμε σε αμιγώς «θετικά» ή «αρνητικά» ως προς τις επιπτώσεις τους.
Στην περίπτωση των νέων τεχνολογιών, ιδιαιτέρως, τα «πλεονεκτήματα» και τα «μειονεκτήματα» δεν είναι ευδιάκριτα γιατί είναι εκφάνσεις του ενός και του αυτού.
<-----
Αρχική
|
