ΓΙΑΚΟΥΜΑΤΟΥ ΤΕΡΕΖΑ

Το αστείο είναι ότι, μετά την τελευταία αράδα, η αυθόρμητη κίνηση είναι να γυρίσεις σελίδα. Πράγμα αδύνατον, βέβαια. Στο Cybook, το «ξεφύλλισμα» γίνεται από ένα κουμπάκι στο πλάι. Κι αν βαλθείς να εξαντλήσεις το περιεχόμενό του, πρέπει να το πατήσεις 15.000 φορές. Τόσες σελίδες χωράει!

Το γαλλικό Cybook, η πρώτη ειδική συσκευή για την ανάγνωση ηλεκτρονικών βιβλίων που μπορεί να επιδείξει η Ευρώπη -έχουν προηγηθεί πολλαπλά μοντέλα των αμερικάνικων Rocket eBook και SoftBook- παρουσιάστηκε μετά βαΐων και κλάδων στην 53η Διεθνή Εκθεση Βιβλίου της Φραγκφούρτης, ανάμεσα σε πολλά άλλα δείγματα υψηλής τεχνολογίας. Το ένα τρίτο, άλλωστε, από τους 6.700 εκδότες που συμμετείχαν στην έκθεση, είχαν στους καταλόγους τους και ηλεκτρονικά προϊόντα.

Χάρη στο ενσωματωμένο στο Cybook μόντεμ, η πρόσβαση στο Ιντερνετ είναι άμεση και η γκάμα των τίτλων που προσφέρεται μεγάλη: από επιστημονικά εγχειρίδια μέχρι τελευταίας σοδειάς μυθιστορήματα. Οποιος όμως υποκύψει στη γοητεία αυτής της συσκευής (για τη δημιουργία της οποίας εργάστηκαν και διανοούμενοι όπως ο πρώην σύμβουλος του Μιτεράν Ζακ Αταλί και ο βραβευμένος με Γκονκούρ Ερίκ Ορσενά) πρέπει να πληρώσει τουλάχιστον 250.000 δραχμές και να ταξιδέψει ώς το Παρίσι, το Μονακό, τις Βρυξέλλες ή τη Γενεύη, όπου και τα -80 περίπου- εξειδικευμένα καταστήματα που τη διαθέτουν.

Θα εισβάλουν άραγε τα e-book readers στην καθημερινότητά μας και πότε; Θα το κερδίσουν το στοίχημα οι κατασκευαστές τους, που ονειρεύονται τη μαζική τους διάδοση, όπως συνέβη με τα προϊόντα της κινητής τηλεφωνίας; Απαραίτητη προϋπόθεση γι' αυτό είναι, φυσικά, να μπουν στη ζωή μας οι ψηφιακές εκδοχές των παραδοσιακών βιβλίων. Κι απ' ό,τι φάνηκε στη Φραγκφούρτη, η αισιοδοξία των πρώτων ημερών έχει καλυφθεί από ένα σύννεφο σκεπτικισμού.

Ο δρ Χουμπέρτους Σένκελ, πρόεδρος του συμβουλίου που εποπτεύει την έκθεση, παραδέχτηκε πως, για την ώρα, λίγοι χρήστες του Ιντερνετ προθυμοποιούνται να πληρώσουν για ν' αποκτήσουν πρόσβαση σε ψηφοποιημένα κείμενα. Εχουν συνδέσει το Διαδίκτυο με τη δωρεάν παροχή πληροφοριών. Και οι προσδοκίες των ειδημόνων ότι ώς το 2000 τα μισά τουλάχιστον βιβλία αναφοράς (επιστημονικά εγχειρίδια, βιβλία γνώσεων, σχολικά βοηθήματα) θα κυκλοφορούσαν σε CD-ROM δεν επαληθεύθηκαν.

Κρίνοντας ωστόσο από ό,τι συνέβη τα τελευταία χρόνια στην πατρίδα του, ο δρ Σένκελ αρνείται να δεχτεί ότι το μέλλον των «e-business» είναι σκοτεινό. Το 8% των γερμανών χρηστών κάνει τις παραγγελίες του μέσω ηλεκτρονικών βιβλιοπωλείων, ενώ εκείνοι που περιπλανώνται στο Διαδίκτυο, αυξήθηκαν (1997-2001) κατά 21 εκατομμύρια!

Τι κι αν ο αντιπρόεδρος της Microsoft, Ντικ Μπρας, σε πρόσφατο άρθρο του στους «Νιου Γιορκ Τάιμς», μετέθετε την εισβολή των ηλεκτρονικών βιλίων στην κουλτούρα μας μία δεκαετία περίπου από σήμερα... Ο Αλμπέρτο Βιτάλε, στέλεχος του Ράντομ Χάους και πρόεδρος του ιδρύματος που αναδεικνύει στη Φραγκφούρτη τα καλύτερα e-books της χρονιάς, είναι σίγουρος πως σε τρία χρόνια το τοπίο θα είναι τελείως διαφορετικό.

«Εχουμε μπροστά μας μια ολόκληρη γενιά μεγαλωμένη μέσα σε οπτικοακουστικό περιβάλλον» δήλωσε. «Για να πουλήσει, όμως, κανείς ηλεκτρονικά βιβλία σ' όσους αρκούνται ακόμη στην έντυπη ανάγνωση, πρέπει να τους τα παρουσιάσει με πιο ελκυστικό τρόπο. Η πτώση των τιμών θα βοηθήσει ακόμα περισσότερο».

Στους κόλπους των εταιρειών που καταπιάνονται με ηλεκτρονικά προϊόντα μοιάζει πια να επικρατεί ένα πνεύμα σύνεσης, όχι ανυπομονησίας. Σιγά σιγά γίνεται σαφές πως δεν μπορούν να απευθύνονται γενικά στις μάζες αλλά σε ειδικά target groups με συγκεκριμένες ανάγκες.

Οπως άλλωστε υπογραμμίζει ο Χουμπέρτους Σένκελ: «Μιλώντας για τεχνολογία, ας μην παραμελούμε τη δουλειά στο περιεχόμενο. Ενα καλό κείμενο θα είναι για πάντα καλό, ανεξάρτητα από το μέσο που θα χρησιμοποιηθεί για τη δημοσίευσή του. Το μόνο που μπορεί ν' αλλάζει είναι ο τρόπος θέασης του κειμένου».